Over ziekte, euthanasie en kunst

Eva is pas weer een beetje ziek geweest (of was het weer een groeistoot zoals we vroeger bij onze eigen kinderen en onlangs ook bij haar meemaakten?) en nu is Hendrik weer griepachtig (wel degelijk slechts "achtig" gezien zijn symptomen) kreeg ik te lezen in een mail. Maar ik wil het hier niet hebben over dat soort ziekten!

Deze middag haalden we Rogers nicht Jeannine af om samen "onze zieke" te bezoeken. De zieke herkende Jeannine meteen en ik merkte hoe haar gezicht opklaarde. We gingen naar de cafetaria waar de zieke, Roger en Jeannine koffie dronken (thee was er niet voor mij) en we probeerden wat te praten, wat altijd op een eenrichtingsgesprek uitmondt: onze zieke kan nog steeds zo goed als niets zeggen. Haar mimiek spreekt soms wel boekdelen!

Toen we na een uurtje wilden vertrekken, begon ze te huilen. Ik beloofde zo snel mogelijk terug te komen maar langer blijven ging echt niet: we hadden ook nog afgesproken in Hasselt met Jeannines broer die onlangs weduwnaar is geworden. Een verpleegster bracht onze zieke naar een gemeenschappelijke ruimte 'zodat ze niet alleen zou zitten en haar verdriet snel zou overgaan.'

Onderweg naar Hasselt zei Jeannine:'Dat is toch echt geen leven meer! Als ze nu alles had in orde gebracht op dat gebied, kon ze euthanasie krijgen.'

Ik zat achteraan in de auto, converseren ging dus slecht... en ik had geen zin om in die omstandigheden een debat over euthanasie te beginnen met Jeannine.

Maar... ik bedacht wel dit: stel dat onze zieke, toen ze nog gezond was, had gezegd dat ze in zulk geval geëuthanaseerd wilde worden... en dat ze nu van gedachten is veranderd. Hoe zouden we dat kunnen weten? Er is immers bijna geen communicatie mogelijk.

Het is niet omdat wij denken dat we in zulke omstandigheden niet meer zouden willen leven, dat onze zieke er ook zo over denkt! Ze is absoluut geen "plant" geworden, zoals Jeannine soms leek te denken. Ze kan enkel niet communiceren met woorden. En je merkt heel goed dat er gevoelens in haar omgaan, veel onprettige maar soms ook heel prettige (bijvoorbeeld als andere bewoners haar aanspreken of aanhalen, een grapje vertellen, enzovoort). Dus nee, ik ben nog steeds niet pro euthanasie!

Ik geloof dat als onze zieke het leven echt beu zou zijn, ze dat wel duidelijk zou maken door niet meer te eten, te drinken, praktisch de hele tijd te slapen, echt apathisch te zijn enzovoort.
Wij mensen moeten immers afleren te geloven dat iedereen denkt zoals wijzelf!

Maar... inderdaad, het zou voor ons, toeschouwers van zoveel leed, gemakkelijker zijn niet meer geconfronteerd te worden met dat leed dat ons ook pijn doet. Ik vrees dus (al jaren) dat euthanasie vaak wordt gepleegd om die reden (dus ook omdat de zieke euthanasie vraagt uit angst ten laste te zijn van zijn naasten).

Toen we bij Jeannines broer waren, werd er vooral gesproken over reizen en kunst en dan vooral schilderkunst. Op een zeker ogenblik had hij het over Klimt en over een tijdgenoot van hem van wie ik de naam niet begreep. Ik heb het thuis opgezocht: Rogers neef (in de betekenis van "cousin" dus) had het over Egon Schiele. Blijkbaar spreek ik die naam altijd verkeerd uit en verstond ik die daarom niet daarstraks! Al deed de beschrijving van zijn doeken (die neef ons niet durfde te tonen op foto wegens "bijna pornografisch") wel een belletje rinkelen.😉