Uiteraard ben ik niet constant aan het feesten of aan het telefoneren! Tussendoor lees ik natuurlijk voort in "Dieu, la science, les preuves".
Deze avond een hoofdstuk waarin de vraag wordt gesteld of Einstein wel of niet in een god geloofde. Blijkbaar heeft hijzelf nogal tegenstrijdige beweringen geuit op dat gebied maar als ik het goed begrijp, kun je van Einstein uiteindelijk zeggen dat hij een "deïst" was. Ik herinner me immers dat in één van zijn uitspraken, opgenomen in dit boek, Einstein expliciet verwijst naar Spinoza (die dus meer een deïst is dan een pantheïst zoals ik als jong meisje verkeerd had begrepen tijdens mijn studies).
Het is een heel boeiend boek maar soms is het lezen ervan niet echt meer "ontspannend". Dus ga ik nu nog even echt ontspannen met een of ander filmpje of wat muziek (nee, niet het avondjournaal, want ik weet dat de rellen voortduren in Frankrijk).
De "God" van Spinoza en Einstein is echter niet wat de meeste mensen zullen verstaan onder "God". Eigenlijk kan je het woord "God" hier beter zien als een synoniem voor "natuur", "natuurwetten" of zelfs "universum". Het gaat in elk geval niet om een persoonlijke God met ook maar een greintje interesse in de mens, maar eerder over het geheel van natuurwetten. Spinoza maakte eigenlijk zelfs geen onderscheid tussen het universum en God. Daarom is het ook misleidend om Einstein een deïst te noemen. Ik begrijp ook niet goed waarom u de theologie van Spinoza "meer deïstisch dan pantheïstisch" noemt. Volgens mij is Spinoza net wel een pantheïst, en dat is voor zover ik weet ook min of meer de consensus (al bestond de term zelf nog niet in Spinoza's tijd). Einstein zelf was daarentegen aarzelend om zichzelf als pantheïst te omschrijven. Hij vond van zichzelf dat hij ook geen atheïst was, maar eerder een agnost. Volgens de huidige invulling van deze termen was hij echter veel eerder atheïstisch dan agnostisch (of preciezer: een agnostische atheïst, zoals veruit de meeste atheïsten trouwens). Hoe dan ook, als we het beeld voor ogen houden dat de meeste gelovigen (en ongelovigen) hebben van God (een persoonlijke, sturende/zorgende entiteit), kan Einstein echt geen deïst genoemd worden. Als je dat wel doet zou je bijna elke atheïst ook een deïst kunnen noemen, omdat de meeste atheïsten uiteraard ook geloven in het universum en daar meestal ook vol verwondering over zijn.
BeantwoordenVerwijderenJe zult wel gelijk hebben, ik herhaal enkel wat ik gelezen heb.
BeantwoordenVerwijderenIk bedoelde gelezen in dat boek en daar waar mijn tweede link naartoe voert: "In eerste instantie lijkt Spinoza een pantheïst te zijn vanwege zijn voorgaande uitspraak, maar dat is hij niet. De definitie van pantheïsme houdt onder andere in dat alles in de wereld 'het goddelijke' uitstraalt en dit is bij Spinoza geenszins het geval.[1]"
BeantwoordenVerwijderen