Free Musketeers

Pas had ik geschreven dat ik geen vertrouwen meer heb in kleine uitgeverijen of ik krijg dit bericht van (oké, alles behalve “een kleine”) uitgeverij Free Musketeers:

“Beste auteur,
Inmiddels kan het u niet zijn ontgaan: Free Musketeers goes America. In samenwerking met een Amerikaanse uitgever brengen wij uw boek over de grens. Via Amerika is uw boek wereldwijd verkrijgbaar: kansrijk uitgeven in de breedste zin van het woord.
U bent geïnformeerd over de kosten die hieraan verbonden waren. Precies: waren.
Want die kosten zijn veranderd. Het uitgeven van uw boek in het buitenland kost u nu niets. Vanaf 2014 brengen wij uw boek gratis over de grens.
Terug naar onze roots
Free Musketeers streeft ernaar toegankelijk te zijn en te blijven. Onder meer in onze contacten met auteurs en in ons aannamebeleid van manuscripten. Maar ook als het gaat om kosten proberen wij de drempel zo laag mogelijk te houden. Bovendien hebben we er vertrouwen in dat er in het buitenland een lezerspubliek is voor uw boek.
Wij hebben dan ook een aantal processen en afspraken met de Amerikaanse uitgever herzien. Het resultaat: Free Musketeers draagt samen met de Amerikaanse uitgever de kosten voor de werkzaamheden die nodig zijn uw boek te vertalen en via Amerika wereldwijd uit te geven. Deze verandering brengt ons weer dicht bij onze missie: de meest toegankelijke uitgever van Nederland zijn. We gaan hiermee eigenlijk gewoon terug naar onze roots.
Vanaf januari 2014 gaat het traject van vertalen en uitgeven van start. U hoeft hiervoor niets te doen. Wij nemen vanzelf contact met u op.
Veel promotie voor uw boek in Amerika
Onze Amerikaanse partner, America Star Books, zet rondom een uitgave veel promotionele activiteiten in. Ook voor úw boek. America Star Books zal u dan ook benaderen om hierover met u af te stemmen. Dit contact is in de Engelse taal (…).
Met vriendelijke groet,
Uitgeverij Free Musketeers”

Als dat inderdaad doorgaat, is het geweldig nieuws, niet waar, zusje Bie?

Het zou dan zo verlopen:

“America Star Books

We translate foreign books and
publish them in English, in America

Gefeliciteerd! Uw boek wordt vertaald in het Engels.

Wat kunt u tijdens en na het vertaal- en uitgeeftraject verwachten?

1. Een boekvertaling is niet hetzelfde als een ondertitelde film of een proefvertaling op school. De buitenlandse uitgever mikt op een ander publiek dan het Nederlandse. Woorden kunnen worden veranderd, passages kunnen worden verwijderd, een hij wordt bij uitzondering soms een zij. Verwacht niet overal een letterlijke vertaling. Verwacht wijzigingen. Verwacht ze vooral ook waar u ze niet verwacht!
2. Onthoud dit: "Het boek is beter dan de film." Dit geldt ook voor vertalingen. Het is een smaakoordeel. Vooral als u de schrijver bent van het boek. U vindt het origineel altijd beter dan wat een ander ervan maakt. Uw buitenlandse lezers denken daar echter heel anders over. Die kunnen het origineel niet eens lezen. De enige lezer die het origineel naast de vertaling legt, is de schrijver.
3. Boeken zijn vaak in hoge mate autobiografisch, vooral iemands eerste en/of tweede boek. Dat heeft als voordeel dat de auteur als geen ander weet waarover hij/zij het heeft. Het heeft als nadeel dat geen ander het verhaal op dezelfde wijze interpreteert als de auteur. Lezers ondergaan een boek op hun eigen manier. Vertalers ook. De auteur heeft geen andere keuze dan dat te accepteren.
4. De Amerikaanse uitgever is eindverantwoordelijk voor de Engelse tekst. Niet alleen omdat hij beter weet dan u wat wel en niet aansluit bij de Engelstalige lezersmarkt, maar ook omdat hij in de Verenigde Staten juridisch verantwoordelijk is voor wat hij uitgeeft. De Amerikaanse wetgeving is streng op het gebied van smaad, laster, copyright, discriminatie, enzovoort. Vandaar dat het copyright op de vertaling berust bij de buitenlandse uitgever.
5. U krijgt de gelegenheid om op- en aanmerkingen te maken over de Engelse vertaling voordat het boek in Amerika op de markt wordt gebracht. U krijgt tegen die tijd een speciale websitelink waar u uw suggesties kwijt kunt, in het Engels. De Amerikaanse uitgever is niet gehouden om uw geopperde wijzigingen uit te voeren (zie punt 1), maar naar redelijke voorstellen wordt goed geluisterd. Als ze inderdaad als verbeteringen worden beschouwd, wordt de Engelse tekst aangepast.
6. De voertaal tussen u en de Amerikaanse uitgever is Engels. Het is hun moedertaal, en niet de uwe. Zij beheersen de schrijf- en spreektaal van huis uit, u niet. Ook als u denkt dat een woord, zin of passage verkeerd vertaald lijkt, weet de buitenlandse uitgever beter dan Nederlanders hoe een verhaal, hartenkreet of boodschap over te brengen aan de specifieke lezersgroep die hij voor ogen heeft.
7. De Amerikaanse uitgever en u hebben een gemeenschappelijk doel. Allebei wilt u de kern van uw verhaal helder overbrengen aan een nieuw publiek. De vertaling geeft u een nieuwe stem, in een nieuwe taal, begrijpelijk voor een veel groter publiek dan het Nederlandstalige. In de Nederlandse taal zit u achter het stuur. In het Engels geeft u het stuur over aan de buitenlandse uitgever. Beschouw het als zoiets als vliegen naar een ander land: u gaat achterin zitten, en niet in de cockpit.
8. Een vertaling is zo goed als de originele tekst. Het Nederlands van vandaag is niet meer het Nederlands van vijftig jaar geleden. Er worden nu vrijheden in de taal toegelaten, terwille van de authentieke stem van de auteur, die niet vanzelfsprekend stroken met de taalregels. Goed Nederlands levert een goede vertaling op. Matig Nederlands leidt tot een matige vertaling. Het is niet de taak van een vertaler om een tekst te verbeteren.
9. Amerikaanse lezers zijn anders dan Nederlanders. Ze zijn het product van een andere leescultuur, ander onderwijs, en een andere samenleving. Efficiency is een Amerikaanse uitvinding. Amerikanen communiceren en lezen efficiënt. Ze zien taalfouten vanzelfsprekend over het hoofd. Ze haasten zich naar de kern van een betoog. Ze verwachten andere elementen uit een tekst dan Nederlanders. De Amerikaanse vertaler weet dat, en hij bewerkt een boek dienovereenkomstig. Alweer: verwacht aanpassingen.
10. Blijf realistisch. Het is een hele stap vooruit dat uw boek wordt vertaald voor de meest koopkrachtige lezersmarkt ter wereld. Maar het maakt u niet tot een Stephen King, Dan Brown of Donna Tartt. Er zijn maar heel weinig boeken in de wereld die het tot een bestseller schoppen. Geniet van het feit dat u een vertaalde schrijver wordt, want het levert tal van nieuwe mogelijkheden op. Maar verwacht geen wereldwonderen.
11. Welkom in Amerika. Dit betekent ook: welkom bij de Amerikaanse manier van schrijven, praten, communiceren, zakendoen. De Amerikaanse uitgever zal vaak contact met u zoeken. Voor sommigen is dit even wennen. Anderen vinden het meteen heel prettig. Amerikanen presenteren vaak creatieve mogelijkheden om reclame te maken voor een boek, en heel veel schrijvers maken er gebruik van. Onthoud dat u nooit enige verplichting hebt om daaraan mee te doen of bij te dragen.
12. Reizen naar Amerika. De schrijfster van het allereerste Free Musketeersboek dat vertaald werd reisde binnen een paar weken naar Los Angeles. De Amerikaanse uitgever had boek signeersessies voor haar georganiseerd in Barnes and Noble boekwinkels en tijdens een een boekfestival in Hollywood. Zulke reizen zijn voor eigen kosten. Het is ons voornemen om in de nabije toekomst groepsreizen te organiseren naar Amerika waar u collega-schrijvers uit eigen land en uit Amerika ontmoet. De Amerikaanse uitgever is heel ervaren met het organiseren van schrijversbijeenkomsten.”

Alleen in die reizen naar Amerika (maar zover zal het wel niet komen met ons boek, Bieke!) heb ik niet zoveel zin!